RAPORT

Przedmiot ewaluacji:   Realizacja podstawy programowej w oddziale przedszkolnym i w klasach I-II

Cel ewaluacji:   Zbieranie informacji niezbędnych do ustalenia prawidłowości realizacji podstawy programowej

Sporządzono na potrzeby Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej w Zalesiu

Opracowały: mgr   Lucyna Demska, mgr  Józefa Buczek

Przedmiotem podjętej ewaluacji była realizacja podstawy programowej w oddziale przedszkolnym i w klasach I-II, a jej celem było zbieranie informacji niezbędnych do ustalenia prawidłowości realizacji podstawy programowej.

                Dla uzyskania pełnego i obiektywnego obrazu potrzeb i oczekiwań związanych z realizacją podstawy programowej w Szkole Podstawowej w Zalesiu przeanalizowano dokumentację szkolną oraz objęto badaniem nauczycieli klas 0-I-II.

                W celu uzyskania pełnego zakresu informacji na temat realizacji podstawy programowej opracowane zostały dwa zestawy anonimowych ankiet odpowiednio sformułowanych dla nauczyciela oddziału przedszkolnego oraz dla nauczycieli klas I-II. Pytania zostały opracowane zgodnie z charakterystyką poszczególnej grupy badawczej.  Zbieranie danych do ewaluacji miało miejsce w bieżącym roku szkolnym.

Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczenia do użytku szkolnego podręczników dyrektor dopuszcza do użytku program nauczania na wniosek nauczyciela. Nauczyciele  badanej grupy złożyli wniosek o wpisanie do szkolnego zestawu wybranego przez siebie programu nauczania. Każdy nauczyciel opisał zgodność treści programowej z podstawą programową, określił poprawność dydaktyczną programu, dokonał oceny możliwości realizacji zawartych w programie treści wykraczających poza podstawę programową, możliwości planowania i realizacji wybranego programu w cyklu trzyletnim oraz określił czy treści wychowawcze zawarte w programie są zgodne z zapisami podstawy programowej.

                Na podstawie analizy dokumentów i wywiadu z nauczycielami można stwierdzić, iż  w oddziale przedszkolnym i w klasie I prowadzone są diagnozy  sprawdzające wiadomości i umiejętności. Prowadzone diagnozy obrazują poziom wdrożenia przez nauczycieli wśród uczniów określonych podstawą programową umiejętności i wiadomości w kluczowych obszarach, a dokonywana analiza badań służy uzyskiwaniu przez uczniów lepszych wyników w nauce, zaś sformułowane wnioski są wdrażane do codziennej pracy z uczniami.

                Dla uzyskania pełnej informacji na temat realizacji podstawy programowej została przeprowadzona ankieta wśród nauczycieli (odział przedszkolny, klasy I-II).

               

Wyniki analizy danych uzyskanych poprzez ankietowanie nauczyciela oddziału przedszkolnego przedstawiają się następująco:

1. Nauczyciel zapoznał się z podstawą programową:
   • indywidualnie
   • w zespole nauczycieli
   •  na szkoleniach zewnętrznych – konferencje metodyczne.

Ankietowany nauczyciel zapoznał się z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego w dogodnych dla siebie formach.

1. Nauczyciel dokonał analizy podstawy programowej I etapu edukacyjnego w szczególności klasy pierwszej szkoły podstawowej gdyż gwarantuje to ciągłość wdrażania podstawy programowej na styku dwóch etapów edukacyjnych bez niepotrzebnych powtórzeń.
2. Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego podkreśla rolę współpracy z rodzicami. W zakresie tej współpracy podano, iż rodzice:
   • informowani są o zmianach w wychowaniu przedszkolnym,
   • zapoznawani z podstawą programową wychowania przedszkolnego i realizowanymi programami.

Rodzice chętnie włączają się w pracę przedszkola, zwłaszcza w organizację imprez, uroczystości, wycieczek dla dzieci.

1. W trosce o prawidłowy rozwój dziecka w wieku przedszkolnym podstawa programowa zaleca zachowanie odpowiednich proporcji zagospodarowania czasu przebywania dziecka w przedszkolu w rozliczeniu tygodniowym. W oddziale przedszkolnym całkowicie lub częściowo zachowuje się proporcje ze względu na niesprzyjające warunki atmosferyczne oraz pandemię grypy.

W kategorii zajęcia dydaktyczne proporcje zostały zachowane. W kategorii przebywanie na świeżym powietrzu proporcje nie zawsze zostały zachowane. Przyczyną były niesprzyjające warunki atmosferyczne, zły stan zdrowia dzieci.

W kategorii dowolne czynności zachowano proporcje.

Najczęstszą przyczyną nierespektowania wskazanych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego proporcji jest kategoria przebywanie na świeżym powietrzu. Nauczyciel jest uzależniony od warunków atmosferycznych nie zawsze sprzyjających małym dzieciom. Pozostałe kategorie są respektowane.

1. Nauczyciel w realizacji programu wychowania przedszkolnego ma prawo do swobodnego wyboru pomocy dydaktycznych. Najczęściej korzystał z kart pracy zwykle dwa – trzy razy w tygodniu. Używane inne pomoce dydaktyczne to: pomoce multimedialne, gry dydaktyczne, materiały pokazowe, przybory umuzykalniające, pomoce wykonywane przez nauczyciela, literaturę dla dzieci.
2. Nauczyciel prowadzi obserwacje pedagogiczne mające na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych każdego dziecka. Prowadzone obserwacje są dokumentowane.
3. Z początkiem roku poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej nauczyciel przeprowadził analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna) wśród dzieci 6 – letnich i 5 – letnich.
4. Wyniki diagnozy są wykorzystywane przez nauczyciela do poinformowania rodziców o stanie gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, oraz do poinformowania rodziców o potrzebie przeprowadzenia pogłębionej diagnozy w poradni psychologiczno – pedagogicznej.
5. W zakresie wsparcia we wdrażaniu podstawy programowej nauczyciel oczekuje wsparcia finansowego (głównie na wyposażenie sali), pomocy specjalisty (logopedy).

 

Wyniki analizy danych uzyskanych poprzez ankietowanie nauczycieli klas I-II przedstawiają się następująco:

1. Dla dobrego zaplanowania pracy dydaktycznej i wychowawczej szkoły niezbędna jest pełna znajomość obowiązującej podstawy programowej. Nauczyciele zapoznali się najczęściej indywidualnie, na konferencjach metodycznych oraz w zespole nauczycieli klas 0-III.
2. Dla zapewnienia ciągłości wychowania i kształcenia nauczyciele dokonali analizy podstawy programowej wychowania przedszkolnego, I etapu edukacyjnego oraz II etapu edukacyjnego.
3. Szkoła poinformowała rodziców uczniów klasy I o zmianach programowych i organizacyjnych na spotkaniach z rodzicami.
4. Zgodnie z zaleconymi warunkami i sposobem realizacji  edukację dzieci w klasach I-III powierza się jednemu nauczycielowi. Jedynie zajęcia komputerowe oraz język angielski jest powierzony innym nauczycielom.
5. Okres adaptacyjny dzieci do warunków szkolnych trwał do jednego miesiąca, gdyż dzieci uczęszczały do oddziału przedszkolnego funkcjonującego w szkole.
6. Zgodnie z zaleconymi warunkami ważnym celem edukacji polonistycznej jest rozwijanie u dzieci zamiłowania do czytelnictwa. Uczniowie w 100% mają możliwość swobodnego dostępu do książek. Znajdują się one w biblioteczce w sali lekcyjnej oraz w bibliotece szkolnej.
7. W pierwszych miesiącach nauki w centrum uwagi jest wspomaganie rozwoju czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki. Nauczyciele zastosowali takie formy zajęć: zabawy, gry dydaktyczne, sytuacje zadaniowe.
8. Najczęściej wykorzystywanymi środkami dydaktycznymi w trakcie realizacji edukacji matematycznej były: liczmany, materiał przyrodniczy (żołędzie, kasztany, szyszki) gry edukacyjne, patyczki.
9. Wiedza przyrodnicza dzieci powinna być kształtowana w naturalnym środowisku.  Ankietowani nauczyciele potwierdzili, że od początku roku szkolnego zajęcia edukacji przyrodniczej odbywały się poza klasą. Najczęściej zajęcia te odbywały się na podwórku szkolnym, w najbliższej okolicy (pole, łąka, lasek, droga polna, skrzyżowanie dróg).
10. Podczas zajęć komputerowych uczniowie powinni mieć do swojej dyspozycji komputer z dostępem do Internetu. 100% ankietowanych nauczycieli odpowiedziało, że dzieci klas I-II mają dostęp do komputera w sali lekcyjnej, korzystają ze szklonej pracowni komputerowej. Szkoła posiada odpowiednie do wieku, możliwości i potrzeb uczniów oprogramowanie komputerowe oraz podczas zajęć komputerowych każdy uczeń ma do swojej dyspozycji osobny komputer z dostępem do Internetu.
11. Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej w zakresie języka obcego nowożytnego zaleca, aby dzieci miały możliwość kontaktu z językiem obcym również poza zajęciami lekcyjnymi. Dzieci klas I-II nie mają możliwości korzystania z nauki języka obcego poza zajęciami lekcyjnymi.
12. Zgodnie z zaleconymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej muzyka powinna być włączana do codziennych zajęć szkolnych. Ankietowani nauczyciele w 100% potwierdzili realizację tego warunku. Muzyka włączana jest: na zajęciach z poszczególnych edukacji zgodnie z potrzebami i realizowaną tematyką, podczas ćwiczeń relaksacyjnych, podczas zajęć ruchowych.
13. Dla zapewnienia właściwego rozwoju sprawności fizycznej uczniów zajęcia wychowania fizycznego odbywają się: w sali ćwiczeń, na boisku szkolnym, na placu zabaw, w terenie.
14. Uczniowie od najmłodszych lat powinni być wdrażani do dbania o zdrowie swoje i innych. Z odpowiedzi udzielonych na kolejne pytania ankietowe wynika, że w klasie I przeprowadzono 1 zajęcie dotyczące pierwszej pomocy a w klasie II 2 zajęcia.
15. W trosce o to, aby uczniowie odczuwali satysfakcję z działalności twórczej szkoła stwarza warunki do prezentowania osiągnięć uczniów. W szkole stosowane są następujące sposoby prezentowania osiągnięć: wystawy prac uczniowskich, przeglądy twórczości artystycznej dzieci, imprezy szkolne i środowiskowe.
16. W szkole uwzględniono potrzebę organizacji pracy świetlicy szkolnej dla uczniów dojeżdżających.
17. Uczeń edukacji wczesnoszkolnej powinien mieć możliwość pozostawienia w szkole części swoich podręczników i przyborów szkolnych. Ankietowani nauczyciele odpowiedzieli, że uczniowie klas I-II mają w sali lekcyjnej miejsca wyznaczone na wszystkie przybory szkolne.
18. Podstawa programowa zaleca organizowanie w szkole zajęć opiekuńczych i zajęć zwiększających szanse edukacyjne uczniów. Według ankietowanych organizowane są następujące rodzaje zajęć:
    • kółko sportowe
    • zajęcia rozwijające zdolności ortograficzne
    • zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze
    • zajęcia rewalidacyjne
    • zajęcia korekcyjno- kompensacyjne
    • świetlica
    • zajęcia wynikające z realizowanego projektu finansowanego przez Unię Europejską  „Wyprawa po wiedzę”
19. Zadaniem szkoły jest respektowanie trójpodmiotowości oddziaływań wychowawczych i kształcących: uczeń – szkoła – dom. W opinii ankietowanych szkoła stosuje następujące formy kontaktu z rodzicami: rozmowy indywidualne, przekazywanie informacji w formie pisemnej, zebrania klasowe.
20. Nowa podstawa programowa zaleca sprawdzanie spełnianie przez uczniów poszczególnych wymagań określonych w podstawie programowej. Ankietowani nauczyciele sprawdzają wymagania w następujący sposób:
    • na bieżąco sprawdzanie zdobytych wiadomości i umiejętności
    • poprzez obserwację
    • kontrolę prac ustnych i pisemnych
    • poprzez karty badania umiejętności (miesięczne).
21. Zdaniem ankietowanych nauczycieli szkoła nie oczekuje wsparcia we wdrażaniu nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego.

Wnioski końcowe z przeprowadzonej ewaluacji:

1. Wybrane przez nauczycieli programy nauczania są zgodne z podstawą programową.
2. Nauczyciele przeprowadzają diagnozę sprawdzającą wiadomości i umiejętności dziecka na wejściu i wyjściu w klasie I oraz w oddziale przedszkolnym a sformułowane wnioski są wdrażane do codziennej pracy z uczniami.
3. Realizacja podstawy programowej jest procesem kierowanym i planowanym.
4. Od następnego roku szkolnego umożliwić uczniom kl. I,II,III kontakt z językiem angielskim w ramach zajęć pozalekcyjnych.